3 érdekesség a pénz történetének kapcsán
Szerző: Fizetett hirdetés | info@dehir.hu Közzétéve: 2021.05.14. 08:31 | Frissítve: 2021.05.14. 08:34
Az első valódi papírpénz a 11. századi kínai Song-dinasztiához köthető. Ez akkor történt, amikor a kereskedők a nagyobb tranzakciók lebonyolítását már nehézkesnek találták rézpénzzel lebonyolítani. Ekkor néhány vállalkozó felajánlotta, hogy megőrzik az érméket, melyekről bizonylatként kibocsátanak egy papírt. Ez a papír a későbbiek során bármikor visszaváltható volt némi jutalékért cserébe rézpénzre. (x)
Ezek voltak az első bankok, egy ilyen papír 25 kilogrammnyi rézpénzzel volt egyenértékű. Amikor a kereskedők ráeszméltek arra, hogy a papírt más kereskedők is elfogadják, már felesleges volt folyton visszaváltani azokat rézpénzre.
A papírpénz megjelenése
A fenti folyamat egészen jól zajlott addig, amíg annyi papír volt forgalomban, amennyi rézpénzfedezet állt mögötte. Idővel azonban a kormányoknak is megtetszett ez az ötlet más, hasonló szolgáltatást nyújtó cégekkel karöltve. Több pénzt kezdtek nyomtatni, mint amennyi réz volt raktáron, hiszen nem ellenőrizte senki, és arra sem volt nagy igény, hogy a papírt visszaváltsák rézre. Ez persze jelentős inflációt eredményezett.
Ezért aztán a kínaiak olyan bizalmatlanok lettek a papírpénzzel szemben, hogy teljesen elértéktelenedtek. 1455-ben szüntették meg a papírpénzt Kínában, és jó ideig nem is volt forgalomban arrafelé.
Fa alapanyagú fizetőeszközök
Európában a 13. század környékén Tally botokkal fizettek. Ezek két részből álltak, melyek teljes mértékig össze voltak illeszthetők. Ez garantálta azt, hogy ne lehessen hamisítani őket. Egészen a 19. századig voltak forgalomban ilyen fizetőeszközök.
A hitelen alapuló pénzrendszer megszületése
Angliában a 15. század kezdetétől az aranyművesek a bankárok szerepében tetszelegtek. Az aranyművesek díjat számítottak fel az arany tárolásáért, így minimális erőfeszítéssel jó jövedelemre tettek szert. Cserébe biztosították azt, hogy megfelelő minőségű aranyat adnak ki, feltéve, ha valaki bemutatja azt az igazolást, amit ők maguk korábban kiállítottak.
Eleinte csak az vehette át, aki letétbe helyezte. Később az aranyművesek azért cserébe, hogy őrzik azt, váltót állítottak ki. Az aranyművesek kamatmentes formában kölcsönkapták az aranyat azoktól, akik letétbe helyezték náluk.
Az aranyat letétbe helyezők tehát az aranyművest fel is hatalmazták azzal, hogy az aranyukat kölcsönadhatják, a pénzre pedig kamatot kérhettek. Ez jelentette az aranyfedezetű papírpénz megszületését.
Az aranyművesek kibocsátottak egy bankjegyet 100 gramm aranyról. Ezeket a bankjegyeket a piacon mások is elfogadták, tehát lehetett velük kereskedni. Aki úgy döntött, mégis az aranyat szeretné magánál tudni, bármikor kikérhette azt. Persze túl sokan nem akartak a fizikai arannyal vesződni, így nem is tartott az aranyműves annyit, mint amennyi bankjegyet kibocsátott, a többit kiadta kölcsönként kamatra.
Az a pillanat, amikortól több papírpénz volt a gazdaságban, mint amennyi aranyfedezet volt mögötte, az a hitelen alapuló pénzrendszer megszületését jelentette.