Milliók élete kerülhet veszélybe, ha eltűnnek a méhek, lepkék, darazsak
Szerző: Dehir.hu | info@dehir.hu Közzétéve: 2016.03.01. 10:36 | Frissítve: 2016.03.01. 10:36
Budapest – Folyamatosan csökken a beporzók száma, egy nemzetközi jelentés szerint globális a probléma és azonnali beavatkozásra van szükség.
Többek között a kávé, a kakaó, az alma és a mustár hiányzik majd az asztalunkról, ha folytatódik a beporzó fajok, például a házi és vadméhek, darazsak, lepkék pusztulása. Az MTA Ökológiai Kutatóközpont részvételével készült el az első átfogó nemzetközi jelentés a beporzók helyzetéről. A dokumentum szerint beporzók nélkül az élelmiszer-alapanyagok mintegy fele tűnhet el, és milliók élete kerülhet veszélybe. A beporzott növények termése, magja, olaja stb. ugyanis fontos élelmiszer-alapanyag, emellett vitaminok és nyomelemek forrása.
A száz leggyakoribb haszonnövény 70 százalékát rovarok vagy más állatok porozzák be. Az emberiség élelmének 30-35 százaléka – mennyiségi értelemben – az állati beporzás sikerességétől függ, ha viszont a növényi alapanyagok sokféleségére, az élelmiszerek minőségére gondolunk, akkor ez az arány jóval magasabb.
A beporzókkal foglalkozó jelentés szerin a kihalással fenyegetett beporzó fajok száma folyamatosan növekszik, emögött számos esetben az emberi tevékenység áll.
Sir Robert Watson, az IPBES alelnöke hangsúlyozta számuk elsősorban a földhasználat változása, az intenzív mezőgazdasági eljárások és a növényvédőszerek alkalmazása, az invazív fajok, betegségek és kártevők megjelenése, valamint a klímaváltozás miatt csökken. A jelentés a genetikailag módosított növényekre (GMO) is kitér. Az ilyen haszonnövények rendszerint jól tolerálják a növényvédőszereket, vagyis e vegyületeket olyan koncentrációban lehet alkalmazni, amelyek jó eséllyel kipusztítják a gyomokat a táblából, ezáltal viszont a beporzók táplálékforrásai beszűkülnek
A beporzók számának jelentős csökkenésének legvalószínűbb következménye az lenne, hogy az élelmiszerboltok zöldség-gyümölcs részlegeinek kínálata sok helyen a felére csökkenne. A terméshozamok csökkenése miatt nőne az alultápláltság kockázata, és nem szabad elfeledkeznünk arról sem, hogy az olyan növények, mint a kávé vagy a kakaó kiemelten fontos bevételi forrást jelentenek több fejlődő országban – hívja fel a figyelmet az IPBES-jelentés. Az összegzés szerint a világ éves élelmiszertermeléséből 235-577 milliárd dollárra rúg az a mennyiség, amely direkt módon a beporzóktól függ.
A jelentés szerint a vadon élő beporzók számának csökkenését eddig Északnyugat-Európában és Észak-Amerikában igazolták vizsgálatok. A világ többi részéről hasonlóan nyugtalanító eredmények érkeztek, azonban a vizsgálati eredmények még túl gyérek ahhoz, hogy nagyléptékű következtetéseket lehessen levonni belőlük
A Beporzás, beporzók és élelmiszertermelés – tematikus értékelés című jelentésben az IPBES szakértői ugyanakkor javaslatokkal is szolgálnak arra, hogy miként lehet megóvni a globális ökoszisztéma e kritikus fontosságú elemét.
A megoldást a mezőgazdaság fenntarthatóbbá tétele jelentheti, a szakértők szerint a termőföldeken vadvirágokkal borított sávokat kellene létesíteni, a termelők egész tájakra kiterjedően biztosítsák vagy növeljék a beporzók élőhelyeinek változatosságát, csökkenteniük kellene a növényvédő szerek használatát és inkább vegyszermentes módszereket kellene keresniük. Emellett a jelentés szerint javítani kellene a méhtartás körülményein is.
A jelentést elfogadó nemzetközi tanácskozáson Magyarországot Báldi András, az MTA Ökológiai Kutatóközpont (ÖK) igazgatója képviselte, a jelentés megírásában pedig vezető szerzőként vett részt Kovács-Hostyánszki Anikó, az MTA ÖK Lendület Ökoszisztéma-szolgáltatás Kutatócsoport kutatója. A jelentés újdonsága nem csak a szakterületre vonatkozó tanulmányok, kutatások összegzése, hanem az is, hogy a testület beépítette a hagyományosan növénytermesztéssel foglalkozó közösségek évszázadok alatt felhalmozott tapasztalati eredményeit is.
HOZZÁSZÓLÁSOK (0)